DIŞ HABERLER ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), 11 Eylül saldırılarıyla doğrudan ilişkileri bulunduklarından şüphelenilen 6 kişi hakkında dava açıldığını açıkladı.

Sanıkların arasında 11 Eylül saldırılarının planlayıcısı olduğu sanılan Halid Şeyh Muhammed'in de bulunduğunu belirten Pentagon'un askeri danışmanı Tuğgeneral Thomas Hartmann, sanıkların idam cezasına çarptırılabileceğini bildirdi.

Pentagon'un idam cezası üzerine açıklamaları ise basında İslam dünyasında anti-Amerikan dalganın yükseleceği ve seçim sürecine gölge düşüreceği yorumlarına neden oldu. Verilen kararla ABD Başkanı George W. Bush'un gösteri yapma niyeti taşıdığı yorumu ise Anayasal Haklar Merkezi Müdürü Vincent Warren tarafından dile getirildi. Guantanamo tutsaklarını da temsil etme görevinde bulunan Warren "Bush hükümeti şov yapmak yerine adil ve hızlı bir yargı süreci başlatmalıdır" dedi. Warren ayrıca alınan kararların işkence yolu ile elde edilmiş itiraflar sayesinde verildiğini ve bu gerçeğin verilen cezanın tartışmaya açık olduğunu gösterdiğini belirtti.

İfadeler işkence altında alındı
Saldırılarla ilgisi olduğu iddia edilen sanıkların tek başlarına değil de 6'sının birden yargılanması ise konunun fazlasıyla tepki toplamasına neden oldu. Sanıkların, adı işkence ve haksız tutuklamalarla ayyuka çıkmış Guantanamo Üssü'nde tutuluyor olması geçen haftalarda gündeme gelen su basıncı ile işkence yöntemleri göz önüne alındığında sürecin adil olmaması şüphelerini artırıyor.

Pentagon'da davanın resmi koordinatörlerinden Tuğgeneral Thomas Hartmann da idam cezası kararı için henüz erken olduğunu davanın başlaması ve sonuçlanmasının yılları almasa bile aylar süreciğini ifade ederek tepkileri dindirmeye çalıştı. Hartmann dava sürecinin mümkün olduğu kadar sivil mahkemelerde olduğu gibi basına ve kamuoyuna açık bir şekilde yürütüleceğini ve sanıkların suçları kanıtlanana kadar masum olarak değerlendirileceğini ifade etti.

"İkiyüzlülük"
Guantanamo'da "düşman savaşçılar" yararına sonuçları önceden belli olan mahkeme sürecini kınamak üzere çalışma yürüten İngiliz Avukat Clive Stafford Smith ise "Burada insan haklarının ihlali ile ilgili bir ikiyüzlülük olduğunu görmemek için kör olmak gerek" diyerek idam cezasının şimdiden dile getirilmesinin sakıncalarını ifade etti.

Ayrıca Hartmann'ın mahkeme süreci ile ilgili verdiği teminatlara rağmen sanıkların süreçte ne tür haklara sahip olacağı muğlaklık içeriyor. Nitekim Anayasa Mahkemesi'nin askeri mahkemeden önce yani Haziran ayından önce sanıklar üzerinde ABD anayasasının öngördüğü haklar kapsamına giremeden bir hüküm vermesi bekleniyor.

ABD'nin Guantanamo üssünde sorgulanan Halid Şeyh Muhammed, geçen yılki sorgulamasında 11 Eylül terör eyleminin sorumlusu olduğunu itiraf etmiş, "11 Eylül operasyonundan A'dan Z'ye sorumluyum" demişti. El Kaide'nin askeri komutanı olmakla da suçlanan Muhammed 2003 yılında Pakistan'da yakalanmıştı. Basında ise Muhammed'in sorgu sırasında işkence gördüğü iddiaları yer aldı.

Seçimler öncesinde psikolojik müdahale
11 Eylül sanıklarının mahkemesinin bu yıl Kasım ayında yapılacak başkanlık seçimlerinin hemen öncesinde başlatılması seçim sürecine doğrudan müdahale anlamı taşıyor. Mahkemenin Bush yönetimini aklamasının ötesinde, seçim öncesindeki tartışmalara genel bir etkide bulunması ve genel olarak seçmenlerin ve dolayısıyla tüm adayların "teröre karşı savaş" konusundaki tutumunu keskinleştirmesi, böyle söz konusu söylemin bir sonraki döneme taşınması bekleniyor. ABD yönetiminin "düşmana" verilen idam cezasının psikolojik etkisinden faydalanma girişimi, daha önce Bush yönetiminin Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'i idam ederek Irak'ta zafer kazandığını göstermeye çalıştığında ortaya çıkmıştı.