HABER MERKEZİ Irak Devlet Başkanı Celal Talabani Ankara ziyaretini tamamlayarak Türkiye’den ayrıldı. Talabani, ziyaretinin son gününde ilişkilerin geliştirilmesi için bir yüksek kurul oluşturulmasını istedi. Talabani PKK için “musibet” nitelemesini kullanarak bundan ancak ortak mücadeleyle kurtulunabileceğini söyledi. Talabani’nin kapalı kapılar ardındaysa PKK konusunda bir açılım yapılmasını istediği ve Kuzey Irak’taki Kürt yönetimiyle doğrudan temas kurulmasını önerdiği bildirildi. İki ülke arasındaki temaslarda ekonominin de ağırlık noktalarından birini oluştururken, özellikle enerji konusunda işbirliği birçok başlık altında ele alındı.

Irak Devlet Başkanı Talabani’nin Ankara ziyaretinin ikinci gününde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Başbakanlık Resmi Konutu'nda Talabani onuruna öğle yemeği verdi.

Yemekte konuşan Talabani, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile birlikte yaptığı basın toplantısındaki sözlerini tekrarlayarak Türkiye ile uzun vadeli ve stratejik ilişkiler kurmak istediklerini kaydetti.

Talabani, şunları söyledi: “Bu çerçevede bir öneride bulunmak istiyorum. İlişkilerin geliştirilmesine destek sağlamak ve denetlemek amacıyla yüksek bir siyasi kurul oluşturalım. Bu kurul Başbakan veya Dışişleri Bakanı başkanlığında olabilir. Buna benzer bir kurulu Mısır'la da kurduk ve şimdi de Türkiye ile gerçekleştirilmesini temenni ediyoruz.”

AKP'nin yeri ayrı
Irak Devlet Başkanı Talabani, AKP hükümetinin Iraklıların gönüllerinde ayrı bir yeri bulunduğunu söyleyerek, bu dönemde Türkiye-Irak ilişkileri açısından tarihi bir fırsat yakalandığını kaydetti.

Terörle mücadelenin kendisine demokratik diyen tüm ülkeler için ahlaki bir zorunluluk olduğunu belirten Talabani, nasıl olursa olsun terör ve şiddet eylemlerine karşı olduklarını söyledi. Türk halkının bu konudaki endişelerini paylaştıklarını da belirten Talabani, terörle ancak ortak bir çalışmayla mücadele edilebileceğini ve “bu musibet”ten ancak böylelikle kurtulunabileceğini bildirdi.

Erdoğan’ın "gizli gündemi" yok
Yemekte konuşan Başbakan Erdoğan da, “Irak'a yönelik hiçbir zaman gizli gündem taşımayan Türkiye, her zaman dostluk ve kardeşlik duygusuyla hareket etmiş, Irak'ın toprak bütünlüğüne ve siyasi birliğine önem vermiştir” dedi.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, terörle mücadelenin seçimle iş başına gelen her hükümet için nesnel bir gereklilik olduğu kadar ahlaki bir de yükümlülük olduğunu ifade etti.

ABD bile yapamaz
Yemekte bunlar konuşulurken, Talabani dün biraraya geldiği bir grup gazeteciye önceki gün Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile yaptığı görüşmenin ayrıntılarını anlattı. Buna göre, PKK konusunun sadece askeri yöntemlerle çözülemeyeceğini söyleyen Talabani, Türkiye’nin bu konuda bir açılım yapmasını ve hükümetin kamuoyunu bu açılımlara hazırlamasını istedi. Bölgesel Kürt yönetimiyle doğrudan temas kurulmasını öneren Talabani, bu çerçevede Başbakan Neçirvan Barzani’nin Ankara’ya davet edilmesini tavsiye etti. “PKK ile mücadele konusunda yapacağımız şey Kandil’in çevresini sarmak olabilir” diyen Talabani, “ama tepedeki PKK'lileri bitirmemiz söz konusu değil. Bunu ABD de yapamaz” şeklinde konuştu.

Bölgesel Kürt yönetimiyle temaslar da hızlanıyor
Diğer yandan Kürt yönetimiyle temasların da paralel bir biçimde gelişmekte olduğu bildiriliyor. Başbakan Erdoğan’ın danışmanı Ahmet Davutoğlu tarafından yürütüldüğü belirtilen temasların Kuzey Irak tarafında Kürdistan Demokrat Partisi Dışilişkiler Sorumlusu Safin Dizayi bulunuyor. Dizayi, Talabani onuruna Çankaya Köşkü’nde verilen yemeğe de katılmıştı.

Hedef ekonomik entegrasyon
Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, Irak Petrol Bakanı Hüseyin Şehristani ve beraberindeki heyet ile bir araya geldi.

Tüzmen, görüşme sırasında yaptığı konuşmada, Türkiye ile Irak arasındaki ticari hedeflere ilişkin olarak, şunları söyledi: “2008 yılında ikili ticaret hacmimizin 6 milyar dolara yaklaşacağını tahmin ediyoruz. Bu kapsamda, Kerkük-Yumurtalık Petrol Boru Hattının daha etkin çalışmaya başlaması da beklentilerimizi arttırmıştır.

Hedefimiz 2010 yılına kadar ikili ticaret hacminde 20 milyar dolar seviyesine ulaşmaktır.

Çok büyük potansiyele sahip olduğumuz müteahhitlik hizmetleri sektöründe de bu dönemde güvenlik sorunlarının azalmasına bağlı olarak patlama bekliyoruz.

Uluslararası Irak Fuarı'nın üçüncüsünü 22-25 Mayıs 2008 tarihlerinde yine Gaziantep'te organize edeceğiz.”

Temel amaçlarının, iki ülke ekonomilerinin en geniş anlamda entegrasyonunun sağlanması suretiyle bölgede “ortak bir refah alanı” oluşturulması olduğunu altını çizen Tüzmen, “Irak Başbakanı Nuri Al-Maliki'nin 2007 yılı Ağustos ayında Türkiye'ye yaptığı ziyaret sırasında, ‘Güçlendirilmiş Ekonomik Ortaklık Anlaşması’ taslak metnini Irak tarafına tevdi ettik. Bu Anlaşmanın müzakerelerini sonuçlandırmak amacıyla bir Irak heyetini 22-25 Mayıs 2008 tarihlerinde Türkiye'ye davet ediyoruz” dedi.

Ankara Petrol Kanunu’nu bekliyor
Irak ile bir Serbest Ticaret Anlaşması imzalamayı hedeflediklerini belirten Tüzmen, enerji konusundaki beklentilerini şöyle anlattı: “Irak doğal gaz sahalarının geliştirilmesi ve üretilecek doğal gazın ülkemize ithali ile ülkemiz üzerinden Avrupa'ya nakli bu alandaki en temel önceliğimizdir.

Milli petrol şirketimiz TPAO-TPIC'in, Irak'ın bazı arama ve üretim sahalarında geçmiş yıllarda yaptığı çalışmalarını sonuçlandırması da, bu alandaki diğer önemli projemizdir.

Tüm bu projeler ile ilgili politikalarımız, yeni Irak Petrol Kanunu'nun çıkmasından sonra şekillenecek ve hızlandırılacaktır. Türkiye, bugüne kadar Irak'ta halen yürürlükte olan mevzuata uygun olarak hareket etmiş, hiçbir şekilde kısa vadeli mülahazalarla Irak'taki politik sürece olumsuz etkide bulunabilecek bir tutum içerisine girmemiş ve girenlerle de işbirliği içerisinde olmamıştır.”

Şehristani’den patronlara davet
Irak Petrol Bakanı Hüseyin Şehristani de yaptığı konuşmada, Türkiye'yi “ikinci vatan” olarak gördüklerini belirterek, Türkiye'ye ihtiyacı olan petrol ve doğal gazı sağlamayı hedeflediklerini, ayrıca, Türkiye'nin, Irak'ın petrol ve doğal gazının, Avrupa'ya ihracatında transit ülke olmasını istediklerini söyledi.

Türk şirketlerini, Irak'ta elektrik santrali kurmaya davet eden Şehristani, bu santrali kuracak olan Türk şirketlerine, istediği miktarda petrol ya da gazı temin edeceklerini, ayrıca bu şirketlerin işleteceği santralde üretecekleri elektriği de satın alacaklarını ifade etti.

Türkiye'nin, özellikle TPIC aracılığıyla, Irak'ta istediği yerde petrol rafinerisi kurabileceğini vurgulayan Şehristani, Kerkük ve Musul'un, petrol rafinerisi için uygun yerler olduğunu kaydetti.

Atalay-El Vaili görüşmesi
İçişleri Bakanı Beşir Atalay, Irak Ulusal Güvenlik Bakanı Şirvan Kamil Sebti el Vaili ile bir araya geldi. Atalay ile el Vaili arasında 45 dakika süren görüşmede, güvenlik konuları ele alındı. Görüşmede, Emniyet Genel Müdürü Oğuz Kağan Köksal da hazır bulundu.

Patronlar memnun
Irak Cumhurbaşkanı Talabani, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu'nun Türk-Irak İş Konseyi üyelerini de kabul etti.

Irak heyeti ile yapılan görüşme hakkında gazetecilere bilgi veren Türk-Irak İş Konseyi Başkanı Ercüment Aksoy, iki ülke arasında önemli bir açılım sağlandığı söyledi. Aksoy, aradaki pürüzlerin giderilmesi halinde sadece Türk firmalarının bu ülkede yıllık 10 milyar dolarlık müteahhitlik hizmeti gerçekleştirebileceğini kaydetti. Türk-Irak İş Konseyi Başkanı Aksoy, Irak ile ilgili olarak yeni bir sayfanın açıldığını belirterek görüşmelerin çok olumlu gittiğini söyledi. Bundan sonrası için Türkiye'nin de benzer bir adım atması gerektiğini dile getiren Aksoy, Türk tarafının da Bağdat'a benzer bir ziyaret gerçekleştirmesi gerektiğini kaydetti.