www.soL.org.tr
İşgal, Irak’ta sağlık sistemini çökertti
24 Mart 2007, Cumartesi

Irak işgalinin dördüncü yılının sonunda sağlık endeksi 1950’ler seviyesine geriledi. İşgal altındaki Irak’ta çocuk ölüm oranları artış gösteriyor.

resimDIŞ HABERLER Irak işgalinin dördüncü yılında ülkedeki sağlık sistemi tamamen çökmüş durumda. Birleşmiş Milletler Nüfus İdaresi eski yöneticisi ve bir ırak uzmanı olan Joseph Chamie’ye göre ülkenin sağlık endeksi 1950’ler seviyesindeki oranına geriledi. Halk sağlığını sosyal, ekonomik ve çevresel faktörler belirliyor ve işgalle beraber Iraklıların yaşamak zorunda bırakıldıkları koşullar kamu sağlığını ciddi biçimde tehdit eder hale gelmiş durumda.

28 milyon Iraklıdan 8 milyonu aşırı yoksulluk koşullarında yaşıyor. Birleşmiş Milletler Kalkınma Ajansı’nın (UNDP) bir araştırmasına göre ise ülke nüfusunun yaklaşık üçte biri yoksulluk sınırının altında yaşıyor. Bu durum 1970'li ve 1980'li yıllarda orta sınıfın hakim olduğu sosyo-ekonomik durum ile büyük bir tezat içeriyor. Ayrıca 500 bin Bağdatlı her gün birkaç saat su ve elektrik kullanabiliyor.

Irak’ta çocuk ölümleri, AIDS’ten ölümler nedeniyle ilk sırada yer alan Bostwana’dan sonra dünyada ikinci sırayı aldı. 1990 yılında her bin doğumda 50 çocuk hayatını kaybederken, bu oran 2005’te 125’e, 2006’da ise işgal yönetiminin tüm çocuk ölümlerine karşı mücadele yürütüleceği açıklamalarına rağmen bin doğumda 130’a çıktı. UNICEF’in Amman’daki Irak Merkezi sözcüsü Claire Hajaj, Iraklı çocukların temel vitamin ve minarelleri alamadıkları için istatistiklerin ötesinde bir açlık durumunun söz konusu olduğunu belirtti. Ayrıca çocuklar işgal nedeniyle psikolojik travma yaşıyorlar. Verilere göre, her 100 çocuktan 92’si korku ve güvensizlik hissediyor.

Hastanelerde temel eksikler ölümlere neden oluyor
Irak’taki işgal ve öncesinde uygulanan ambargo nedeniyle hastanelerde en temel araç-gereçler ve ilaçlar bulunamadığı için başta çocuklar olmak üzere çok sayıda Iraklı hayatını kaybediyor. Irak Tabipler Odası, gerekli temel ekipmanların ve ilaçların yokluğu nedeniyle sadece Yarmuk Hastanesi'nde geçen sene bin 800 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. 2007 yılı Ocak ayı içinde bir grup İngiliz doktor, ABD ile beraber işgalde başı çeken Avrupa Birliği (AB) ülkesi İngiltere Başbakanı Tony Blair’e bir mektup yazarak temel araç-gereç ve ilaç yokluğu nedeniyle çocukların ölmesinin önüne geçilmesini, sakat kalan çocuklara protez sağlanmasını ve çocuklara psikolojik destek verilmesini talep ettiler.

Uluslararası anlaşmalarla koruma altına alınmış olsalar da, Irak’ı uluslararası hukuku ihlal ederek işgal eden ABD ve müttefiki olan başta AB üyesi ülkelerin silahlı güçleri, hastaneler ve ambulansları hedef almaktan çekinmiyorlar. Tedavi olmak için hastaneye gidenler Ramadi’de olduğu gibi ABD’li keskin nişancıların hedefi olabiliyor. Ayrıca hastaneler ve sağlık çalışanları yurtsever direnişçileri tedavi ettikleri gerekçesiyle işgal güçlerinin saldırılara uğrayabiliyor; sağlık çalışanları, tutuklanıyor veya saldırılarda hayatını kaybediyor. Sağlık çalışanları ayrıca işgal güçlerinin kışkırttığı grupların saldırıları ile de karşı karşıya kalıyorlar.

İşgalin dördüncü yılında ABD’li yetkililer sağlık harcamaları için 1 milyar ABD dolarının kullanılmış olduğunu söyleseler de, Irak’ta yeni yapılan hastane olmadığı gibi işgal sırasında ve sonrasında tahrip edilmiş hastanelerin ya da kliniklerin çoğu hâlâ onarılmamış durumda. Tedavilerde kullanılması planlanan ekipmanlar ise depolarda bekletiliyor. Yeni hastaneler inşa etmek ve eski sağlık birimlerini tamir etmek için yüklü ihaleler alan Parsons Global, Abt Associates ve Bechtel gibi firmalar işleri çok ağırdan aldıkları için eleştiriliyorlar.
yazici   mail