HABER MERKEZİ Türkiye Sanayicileri ve İş Adamları Derneği'nin (TÜSİAD) ile Merkez Bankası ile birlikte yürüttüğü, "Küresel Ekonomiye Entegrasyon Sürecinde Büyüme" başlıklı proje kapsamında hazırlanan "Türkiye'de Hane Halk: İş Gücü Gelir, Harcama ve Yoksulluk Açısından Analizi" raporu, Ankara'da düzenlenen seminerde açıklandı. TÜSİAD ve "özerkliği" sürekli tartışma konusu olan Merkez Bankası'nın "ortak" bir çalışma yürütmesi yadırganırken çalışmanın sonuçlarının Türkiye İstatistik Enstitüsü (TÜİK) başta olmak üzere başka devlet kurumlarının çalışmaları ile çeliştiği de gözden kaçmadı.

Çalışmada, 2002-2005 dönemleri arasında hane halkı yoksulluk verilerinde iyileşme görüldüğü ancak gelir gruplarının tasarruf eğilimlerinin azaldığı saptamasına yer verildi. TÜSİAD yönetim kurulu üyesi Ali Kibar tarafından yapılan açıklamada, düşük gelir gruplarında negatif tasarruf eğilimine sahipken, yüksek gelir gruplarında ise tasarruf eğilimi düşüyor. Alt gelir grupları tüketim finansmanını borçlanarak karşılıyor.

Gizli işsizlik artıyor
Çalışma ile ilgili yapılan açıklamalarda istihdam verilerindeki değişikliklere de değinildi.Türkiye'de çalışmak isteyip de iş aramayanlar dikkate alınarak ABD benzeri alternatif işsizlik tanımı yapıldığı, 2006 yılı için yüzde 9.9 olan resmi işsizlik oranının yüzde 16.9'a yükseldiği, 2007 için ise bu oranın yüzde 16.3 olduğu belirtildi. Resmi işsizlik oranı 2007 yılı için de yüzde 9.9 olarak açıklanmıştı.

Kadın istihdamı düşük
Türkiye'de istihdam oranının, özellikle kadın istihdamın az olması nedeniyle diğer ülkelere göre oldukça düşük olduğu kaydedilen raporda, işsizlik oranının 2002-2005 döneminde ortalama yüzde 10.3 düzeyinde olduğu, 2006 yılında ise sınırlı bir iyileşme göstererek yüzde 9.9'a gerilediği belirtildi.

İstihdamın sektörel yapısı da değişiyor
2002-2006 yıllarını kapsayan dönemde genel işsizlik oranında çok sınırlı bir düşüş olmasına rağmen, istihdamın sektörel dağılımında ciddi bir değişim gözlendiğini kaydeden Kibar, “Tarım sektörünün istihdam içindeki payı 2002-2004 döneminde ortalama yüzde 34 iken, 2005 ve 2006 yıllarında keskin bir çözülme yaşanmış ve bu oran yüzde 27’ye gerilemiştir. Tarımsal istihdamda yaşanan çözülmeden açığa çıkan bu işçilerin bir bölümü sanayi ve hizmetler sektöründe kendilerine yer bulabilmiştir" dedi.

Tüketim kalıpları da değişiyor
Hane halkının gelir düzeyi arttıkça, başta gıda olmak üzere, giyim, konut gibi zorunlu harcamaların payının düzenli bir şekilde azaldığı belirtilirken, 2002-2006 döneminde hanehalkının mal ağırlıklı tüketimleri azalırken, hizmet ağırlıklı harcamalarının arttığı görülüyor.