HABER MERKEZİ ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Matthew Bryza, ABD'nin, Nabucco'nun, Türkiye-Yunanistan-İtalya boru hattı projesinin gerçekleştirilmesi için çok büyük destek verdiğini kaydetti.

Bryza, ''7. Enerji Arenası''nda yaptığı konuşmada, enerjide işbirliğinin önemini vurgulayarak, Bakü-Tiflis-Ceyhan ile Güney Kafkasya gibi projeler sayesinde yeni nesil alt yapının oluşturulmaya çalışıldığını söyledi.

ABD'nin Nabucco boru hattına olan ilgisi konusunda bazı spekülasyonlar yapıldığını ifade eden Bryza, aslında bu projede hiçbir ABD firmasının olmadığını, ayrıca Şah Denizi konsorsiyumundaki üretici firmalar arasında da ABD firmalarının bulunmadığını belirtti.

Tamamen stratejik nedenlerden dolayı, hiçbir ABD firması bulunmamasına rağmen buna destek verildiğini dile getiren Bryza, ''Biz, aslında coğrafyaya mahkumuz. Hepimiz, pazara dayalı ilkeler çerçevesinde ayakta kalmaya çalışıyoruz'' dedi.

Türkmen gazı
Türkmen doğal gazını Avrupa'ya ulaştıracak olan Nabucco'nun önemine dikkat çeken Bryza, şöyle devam etti:

“Batı Türkmenistan'da çok büyük miktarda gaz bulunuyor. Bu, Azerbaycan üzerinden çok kısa süre içinde pazarlanabilir. Bu gaz, Azerbaycan, Gürcistan üzerinden Türkiye'ye ve Nabucoo hattı sayesinde Türkiye'den de Yunanistan-İtalya üzerinden Avrupa'ya pazarlanabilir. Amerika, Nabucco'nun, Türkiye-Yunanistan-İtalya boru hattı projesinin gerçekleştirilmesi için çok büyük destek vermektedir. Ticari anlamda gerçek, yaşanabilir, canlı projeler.''

Matthew Bryza, Türkmenistan'da üretimin teşvik edilmesi, doğal gaz akışının tek yönlü olmaması gerektiğini söyledi.

Irak pastasından Türkiye’ye pay
Irak'a da değinen Bryza, burada çok büyük miktarda gaz bulunduğunu belirterek, Türkiye'ye ortalama 5-8 yıllık dönem içinde 8-12 milyar metre küplük gazın gelebileceğinin tahmin edildiğini ifade etti.

İran ile ilgili olarak da, ABD politikalarının herkes tarafından bilindiğini dile getiren Bryza, şöyle konuştu:

“Bu konuda aslında herhangi bir şey söylemek istemiyorum. Ancak ABD hükümetini temsil ettiğim için basitçe şunları ifade edebilirim; biz, burada güney koridorunda ihracatı Azerbaycan, Türkmenistan, Kazakistan ve Irak üzerinden getirmeye çalışıyoruz. Bir gün belki bu bölgede her şey farklı olur. Belki bir gün bütün gaz kaynaklarını kullanmak için bir yol bulunur. Ancak şu anda İran ile ilgili Amerikan politikaları sabit. Ben herhangi bir şekilde kavga başlatmak istemiyorum. Sadece, burada vizyonumuzu dile getirmeye çalışıyorum.''

Rusya’ya eleştiriler
ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Bryza, enerji güvenliğinin önemine dikkat çekerek, Avrupa'da doğal gaz arzının güvenlik altına alınması halinde kendilerini daha güvende hissedeceklerini söyledi. Bryza, ''Dolayısıyla en yakın dostlarımızın güvende olduğunu düşünürüz ki, Türkiye, en yakın dostlarımız arasında yer alıyor'' dedi.

Gazprom hakkındaki düşüncelerini de aktaran Bryza, ''Biz sadece tekellere karşıyız. Gazprom bir tekel. Ülkemizde monopollerle ilgili çok sağlam kurallarımız var. Biz, müttefiklerimizin herhangi bir şekilde tekele bağımlı olmasını istemeyiz. Enerji tekellerine kesinlikle tahammül edemiyoruz '' görüşünü dile getirdi.

Avrupa gaz piyasalarında hali hazırda fonksiyonel bozukluk bulunduğunu savunan Bryza, ''Tekel gücünün kullanılması nedeniyle adil olmayan bir fayda söz konusu. Bu da Avrupalı müttefiklerimizi ticari anlamda uzun vadede zora sokmuş oluyor'' diye konuştu.

Doğal gazda tekel durumunun yarattığı fiyat farkı bulunduğunu söyleyen Bryza, Orta Asya ile Avrupa arasında doğal gazda fiyat farkı gibi bir etkiyi mutlaka dikkate almak zorunda olduklarını ifade etti.

Orta Asya ile Avrupa arasındaki fiyat farkından büyük karlar elde edildiği görüşünü aktaran Bryza, bu açıdan bakıldığında Gazprom'a suni karların kaydığını savundu.

Gazprom'un iş yapış şekillerini ya da yatırım şeklini değiştirmek durumunda olduğunu kaydeden Bryza, şu anda yatırım portföyünün üçte ikisini Avrupa'da varlık alımına yönlendiren Gazprom'un, boru hatları ve gaz geliştirmeye daha fazla yatırım yapmaya başlamasıyla bu yöndeki endişelerin azalabileceğini söyledi.