HABER MERKEZİ Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, gelecek yıl geçerli olacak asgari ücreti belirlemek için Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nu 3 Aralık’ta toplantıya çağırdı. Komisyon, beşi işçi, beşi işveren, beşi de hükümet temsilcisi olmak üzere, toplam 15 kişiden oluşurken, komisyonda işçi tarafını Türk-İş, işveren tarafını ise TİSK temsil ediyor.

25 YTL zam öngörülüyor
Şu an için uygulanan asgari ücret, 16 yaşını doldurmuş işçiler için brüt 585, net 419,15 YTL olarak uygulanıyor. Bugün ülkemizde, dört kişilik bir aile için açlık sınırı yaklaşık 700 YTL’yi bulurken, asgari ücretlilerin brüt maaşından yaklaşık 165 YTL de kesinti yapılıyor. Ortalama ücret düzeyinin düşüklüğü, sendikalaşma ve toplu pazarlık kapsamının darlığı nedeniyle asgari ücret çok geniş bir işçi kesimini ilgilendiriyor. Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine göre kayıtlı işçilerin yaklaşık yüzde 44’ü asgari ücretle çalışıyor ya da sosyal güvenlik primleri asgari ücret üzerinden ödenirken, Türk İş, asgari ücretin, “karın tokluğuna çalışmak için yapılması gereken gıda harcamasını bile karşılamadığını” ifade ediyor. AKP 2008 Yılı Hükümet Programı’nda asgari ücretin Ocak ayında yüzde 6 oranında artırılması öngörülürken, bu sadece yaklaşık 25 YTL’lik bir artış anlamına geliyor.

Kayıt dışı çalışanların önemli bir bölümünün de asgari ücret aldığı düşünüldüğünde, asgari ücretin belirlenme biçimi büyük önem taşıyor.

Asgari ücret hesabında işçinin ailesiyle birlikte değerlendirilmemesi ve Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun yapısının, demokratik katılım ve temsile uygun olmaması işçi konfederasyonları tarafından eleştiriliyor. Komisyonda işçilerin üçte bir oranında temsil edilmesi ve katılımın sadece tek işçi konfederasyonuyla sınırlı tutulması konfederasyonlar tarafından antidemokratik olarak değerlendiriliyor.

Asgari ücret nasıl belirleniyor?
İş Kanunu gereğince, ücretlerin asgari düzeyinin Asgari Ücret Komisyonu aracılığıyla en geç iki yılda bir belirlenmesi gerekiyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı’nın tespit ettiği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp, oy çokluğuyla karar verirken, oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluk sağladığı kabul ediliyor.

Komisyon, asgari ücretin belirlenmesinde, “ülkenin içinde bulunduğu sosyal ve ekonomik durumu, ücretliler geçinme indekslerini, bu indeksler yoksa geçinme indekslerini, fiilen ödenmekte olan ücretlerin genel durumunu ve geçim şartlarını” göz önünde bulundururken, genel olarak bu değerlendirmedeki koşullar asgari ücretlilerin aleyhine işliyor.

İşverenin, yanında çalışan işçilere komisyonca belirlenen ücretlerden düşük ücret ödememe yükümlülüğü bulunurken ve işçilere sağlanan sosyal yardımlar sebebiyle asgari ücretten herhangi bir indirim yapmaması gerekirken, bu kurallar dahi patronlarca ihlal ediliyor.