www.soL.org.tr
Irak meclisinde bütçe krizi
23 Ocak 2008, Çarşamba

Kukla Irak meclisindeki bütçe tartışmaları krize neden oldu. Parlamentodaki işbirlikçi gruplar bütçeden istifade edebilmek için birbirlerine girerken, en çok tartışılan konulardan biri Bölgesel Kürt Yönetimi'ne ayrılan payın büyüklüğü ve peşmerge güçlerinin maaşlarını devletin ödemesi oldu.

resim

DIŞ HABERLER Irak parlamentosu üyeleri 2008 bütçesini onaylamayı reddediyor. Parlamento sözcüsü Mahmud Meşadani siyasi blokların liderlerini bütçeyi onaylamak üzere bir mutabakata varmak için Pazartesi toplantıya çağırdı. Ancak liderler şu anki kararlarından vazgeçmeyeceklerini açıkladı.

Meşadani son olarak Kürt Başbakan Yardımcısı Berham Salih'in ve Maliye Bakanı Beyan Cebir'in mecliste yeniden bir konuşma yaparak 48 milyar dolarlık bütçenin tahsis edilmesi için çalışmasını istedi. Şii Fazilet Partisi grubunun parlamento lideri Hasan el Şimari ise Meşadani'ye Şii blok olarak bütçeyi onaylamayacaklarını çünkü bütçenin Irak halkının ihtiyaçlarını karşılamadığını ve oransız bir tahsis olduğunu bildirdi.

Şii lider Mukteda el Sadr'a bağlı bloktan Nassır el Rubai ise üyelerinin bütçeyi reddetme nedenini öğretmenlere yeterince pay ayrılmaması ve Irak halkına dağıtılan aylık yiyecek yardımı için ayrılan payın yetersiz olması olarak açıkladı.

Ancak tartışmaların çoğunun bütçenin yüzde 17'sinin petrol zengini Bölgesel Kürt Yönetimi'ne ayrılması oluşturuyor. Kuzey Irak'taki işbirlikçi iki Kürt partisinin milis güçleri olan peşmergenin maaşlarının merkezi devlet tarafından karşılanması da söz konusu tartışmaların sürmesine neden oldu.

"Kürtler fazladan pay alıyor"
Eski kukla başbakan İyad Allavi liderliğindeki Irak Ulusal Listesi'nden Usame el Nuceyfi ise onaylanmadan önce bütçede yapıcı değişikliklere gidilmesi gerektiğini ifade etti. El Nuceyfi "Kürdistan'a ayrılan bütçe adil değildir, peşmergelere ayrılan pay en azında Kürdistan'a ayrılan bütçeden kullanılmalı, savunma bakanlığı bütçesinden değil" dedi. Kürtlerin bütçeden fazla pay aldığına hemfikir olan başka bir isim de bağımsız Arap bloğundan Mahmut el Ezzavi oldu. Kürt bloğu başkanı Fuad Masum ise peşmergelerin ödeneklerinin savunma bakanlığı bütçesinden ayrılması gerektiği konusunda ısrarcı.

Parlamentonun mali komitesinin başında bulunan İyad el Semari ve parlamentoda güçlü bir konuma sahip Ulusal Birlik Cephesi de hükümeti bütçe ile ilgili net yanıtlar vermediği ve harcamalar konusunda hesaplı olmadığı için suçluyor. Parlamentonun yatırım ve ekonomi komitesinden sorumlu milletvekili Haydar el İbedi de bütçenin işsizliği ve yoksulluğu azaltmak için yeterli çözüm sunmadığını savunuyor.

Irak Maliye Bakanı Bayan Cebir Kürdistan bölgesinin bütçesinin yüzde 17'den yüzde 13'e düşürülmesi iddialarını ise yalanladı. Bakan konunun Irak siyasi bloklarının anlaşmasına ve Irak konseyi temsilcilerine bağlı olduğunu belirtti. Bakan ayrıca yiyecek yardımının kısıtlanması haberlerinin asılsız olduğunu bu tür haberlerin yıpratma amaçlı yayıldığını iddia etti. Bakan işsizlikle ilgili olarak bütçenin ülkede işsiz olan 700 bin kişiye iş sağlayacağını da ifade etti.

Bütçenin oylama için sunulduğu ilk etapta tartışmaların göz ardı edileceği ve bütçenin olduğu gibi kabul edileceği tehditleri savrulurken Meşadani kabineyi son birkaç yılın mali beyannamelerinin değerlendirilmesi için göreve çağırdı.

Parlamentoda daha önce petrol ve doğalgaz yasası çıkarılırken yaşanılan tartışmalar ve yasanın bir yıldan fazla bir süreyle askıda kalması bütçe üzerindeki tartışmaların Irak parlamentosu için aykırı bir durum olmadığını gösteriyor. Parlamentodaki Şii ve Sünni milletvekillerinin 12 Ocak'ta Baas Partisi eski üyelerinin kamusal hayata dönmesi konusunda mutabakat sağlaması ise sıra dışı bir durum olarak değerlendiriliyor.

yazici   mail