Havana, 12 Ocak (Prensa Latina) Küba lideri Fidel Castro, bir kadın, düşünce emekçisi ve komünist örnek olarak gösterdiği Şilili rehabilitasyon uzmanı Elena Pedraza'ya övgü yağdırdı.

Kübalı lider, "Komünist Davranışa İyi Bir Örnek" başlıklı makalesinde, "Yarım yüzyıl önce, imparatorluğa meydan okuyarak Sosyalist Devrim yolunda ilerlemeye başlayan bir halk adına, onların kazanımlarına ve teşkil ettikleri emsale şükranlarımı sunuyorum" diye yazdı.
Prensa Latina, yazının tamamını sizinle paylaşıyor:

Başkomutan'ın Düşünceleri: Komünist davranışa iyi bir örnek
Rehabilitasyonda kapsamlı bir eğitim almış, Şilili bir kadından, Elena Pedraza'dan bahsediyorum. 40 yıl önce Küba'ya ilk kez gelmişti. Yine bir doktor olan Allende, henüz Şili devlet başkanlığına gelmemişti. Küba Devrimi neredeyse 8 yaşındaydı ve daha o zamandan öğretmen, doktor, fizyoterapi uzmanları yetiştirmeye başlamıştı.

Bu yazımı, elime geçen, küçük harflerle altı sayfayı dolduran bir başka yazının özeti olarak hazırladım. Bu yazı daha önceki yazılarımdan biraz daha uzun. Ayrıca bu yazımı, 15 Mart 2002'de Küba'nın başkentinde düzenlenen Küba İkinci Uluslararası Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Toplumu Kongresi'nde Şilili uzmanın yaptığı konuşmanın tam metninin bir yerde yayınlanacağı düşünülerek yazdım.

Onun kendi sözlerine kulak verelim:

"1966'da geldiğimde Küba tarihsel bir aşama kaydediyordu. İlk adımları büyük zorluklar ve kısıntılarla tökezlenen nu aşamada acil sorunları vardı. Bunlar arasında ise sağlık sorunları en öncelikli olandı. Bu uzmanlık alanında eğitilmiş personele ihtiyaç duyuluyordu. Bu eğitimin verilmesi gerekiyordu ve zaman kısıtlıydı. Ülkedeki bütün kısıtlamalara rağmen bunun başarılması lazımdı.

"Ne var ki, toplum, engellilerin yaşadığı kıyıdaki dünya hakkında giderek daha da bilinçleniyor. Örneğin Küba'da, bazıları ABD'de eğitim görmüş az sayıda uygulamalı terapist vardı. Bazıları da yurtdışına kaçmıştı.

"Zamanın sağlık bakanı olan Dr. Machado Ventura, bana ‘Bütün ülke için fizik tedavi uzmanları eğitmeliyiz ve bunu derhal yapmalıyız' dedi. Kendisine hak verdim ve bu misyonun ne gerektirdiğini sordum. Bana yanıtı ‘Kitaplar' oldu ve duraksamadan devam etti: Kitaplara ihtiyacımız var. Bu ifadeyi hiç unutmadım, benim için daima onurlandırmaya çalıştığım bir taahhüt haline geldi.
"Kas bilimi üzerine eğitimime 1930 yılında başladım. Ülkem Şili'deki 30 yıllık çalışma deneyimim oldukça zorlu oldu.
"Şili'de yıllarca çalıştım ama bu taahhüdümü 1966'da Küba'ya götürmek konusunda hiçbir tereddüt yaşamadım.

"Frank Pais Hastanesi'yle ilk temaslarımı kurdum. Bu merkez, çocuklara ve ailelere travmatoloji ve ortopedi uzmanlığı alanında tedavi veren, son derece donanımlı bir yerdi. Bana söylenene göre, eskiden burası hastalarına çok seçici yaklaşıyormuş ve tedaviye ihtiyaç duyan nüfusun çok küçük bir kısmı bu hizmetleri alabiliyormuş.

"Çalışacağım ortamı tanımaya başladığımda, büyük mesuliyeti gerçekleştirmenin uzun bir zaman alacağını seziyordum. O sırada devletin, toplumun sağlık hizmeti alma hakkını bütün ülkeye rehabilitasyon alanında yayma çabalarına da şahit oluyordum.

"Bir yerden başlamamız gerekiyordu. Ülkenin büyük bölümünü dolaştım, bazı bölgeleri yakından tanıdım. Güzel bir kent olan Santiago de Cuba'da çeşitli nöromotor rahatsızlıkları tedavi eden küçük bir merkezde orta düzeyli eğitim vermeye başladım. Merkezin başında Dr. Gonzalez Corona bulunuyordu. Kendisi, hastalarını tedavi etmek için kendi yöntemlerini uyguluyordu. Bana, çocuk felci geçiren çocukların yürüyebilmesi için atık alüminyum plakalardan yaptığı cihazları anlattı. Ayrıca jimnastik çubukları ve su egzersizi için basit bir yüzme havuzu yapmıştı.

"1966'da Frank Pais Hastanesi'nde fizyoterapi öğrencilerine daha ayrıntılı bir kineziyoloji dersi vermeye başladım.

"Burada, doğru eğitimi vermek için en önemli kitapların getirilmesinin ne kadar gerekli olduğunu anladım. Hiçbir çalışma materyali yoktu, bulabildiklerimizle idare etmeye çalışıyorduk. Ama öğrencilerin öğrenme isteği, benim de öğretme isteğim çok yoğundu; benimse uzmanlık alanım dışında hiçbir referansım olmamasına karşın, ülkemde kazandığım deneyimlerim ve hastane kliniklerinde çalıştığım süre boyunca sahip olduğum sorumluluk duygum vardı.

"İleride vereceğim derslerim için modelimi bu şekilde geliştirmeye başladım ve elde ettiğimiz deneyimle her yılın programını özenle hazırladık. Üç yıl süren bu programın sonunda kazandığımız deneyimle, düzenli eğitim programının temeli olan kapsamlı eğitim materyallerini hazırlamaya başladık.

"Bu hastanede kaldığı sürece, Küba'daki çalışmalarımı ilerlettiğim yıllarda çok faydalı olacak deneyimler kazandım

"Size anlattığım bu dönemler, Küba'da bugün rehabilitasyon denen şeyin gelişiminin başlangıcıdır. Yıldan yıla bütün adada gelişen bu uzmanlık alanını bugünkü durumunu Kongre'de görebiliyoruz.

"Ülkenin kırsal bölgelerinde, en yalıtık yerlerde bulunan hastaneler ve polikliniklere bilgilendirme ziyaretlerinde bulundum. Bazılarında mütevazı fizyoterapi bölümlerinin kurulduğuna şahit oldum. Hazırdaki bölümlerde de halka hizmet veriliyordu ama çoğunda bu uzmanlıkta tedavi uygulayabilecek eğitimli personel yoktu.

"Hepimizin çıktığı bu yolculukta adım adım, herkesin çözüm üretme çabalarını görmek şaşırtıcıydı. Bu deneyim benim için çok önemliydi; sağlık ve eğitim bakanlıklarında yeni öğrencilere eğitim vermek için, kineziyoloji derslerine katılmak için eğitim seviyesinin yükseltildiğini ve uzmanlık alanıyla ilişkili programlardaki derslerin birleştirildiğini, yeni bölümlerin açıldığını gördüm.

"1979'da, fizik tedavi ve rehabilitasyon alanındaki eğitim programlarında kineziyoloji profesörü olarak ilk derslerimi vermeye başladım. Öğrencilerime daima değerlendirmede dikkatli olmalarını, kesin olmayan sonuçlardan kaçınmalarını ve eylem planını doğru uygulamak için nahoş yorumlardan uzak durmalarını öğrettim. Bunun bir etik kural olması gerektiğini ve hastanın daha tedavinin başlangıcında kendini güçsüz hissetmesinin bu şekilde önlendiğini fark etti.

"Julio Diaz'daki yıllarım beni zenginleştirdi ve engelli bir insanın karşı karşıya kalabileceği bütün durumları bana öğretti. Merkezde hastane servisi ve ayakta tedavi hizmeti vardı ve oldukça kalabalık bir toplama hizmet veriliyordu. Şimdi anılarımı yazarken o uzak günleri yeniden hatırlıyorum. Dayanışmayı iyi bilen cömert bir halkı tanıdım. Hastane, daha iyi hasta tedavisi vermek için getirilen yeni cihazlarla daha da donanımlı hale geldi. Her yıl yeni uzmanlık alanları eklendi ve bina, bugün küçük bir kaleyi andıran boyutuna gelinceye kadar genişlemeye devam etti.

"Bir terapistin, öğrendiği teorik bilgileri ve pratikleri unutmadığını, ama bir yandan da sürekli öğrenmeye ve bilgisini tazelemeye devam etmesi gerektiğini fark ettim.

"Bu merkezi evim gibi görmeye başladım. Meslektaşlarım, terapistler, doktorlar, yardımcı personel ve bana sıcak davranan herkesle yaşadığım onca deneyimi asla unutamam.

 "Ayrıca, Hermanos Ameijeiras Hastanesi ve ders verdiğim, konferans ve eğitim oturumları düzenlediğim diğer hastanelerdeki zamanları da unutmadım. 1970'lerde, Küba'da tıbbın gelişmesine katkıda bulunmak amacıyla, sürgünde yaşayan Şilililer olarak biz (aslında ben Küba'da kendimi hiç sürgün olarak hissetmedim), kineziyoloji uzmanlığıyla ilgili 23 cilt kitap çıkarmak için birlikte çalışmaya karar verdik. Bunu, uzmanların eğitimini geliştirmek için son derece gerekli olan yabancı kaynakları elde etmek imkanlarının darlığına bir tepki olarak yaptık.

"Bu Kongre, rehabilitasyonun tüm ülkedeki durumunu kapsamlı olarak görme şansı veriyor; bu da, hükümetin ve doktorların çabalarını, uzmanlık alanında çalışan rehabilitasyon ekiplerini oluşturan personelin kendini geliştirme isteğini yansıtıyor. Bu Kongre'nin sloganı olan "Engellilik, Rehabilitasyon, İnsanlık" ifadesi, engelliler için yaptıklarımızı daha kapsamlı bir şekilde değerlendirmemizi gerektiriyor. Rehabilitasyon hizmeti vermeye çalışıyoruz, ama bu slogan "İnsanlık"a uzandığında, bu tek bir kelime olmaktan öte, derin bir vaat içeriyor: insanlık ve insanlık onuru.

"Bu Kongre'de, Kübalı doktorların ve rehabilitasyon ekiplerinin diğer üyelerinin yaptığı büyük işler takdir ediliyor. Onların deneyimleri, bütün tıbbi uzmanlık alanlarında örnek gösteriliyor ve Kongre'de sunulan yerli ve yabancı tebliğlerdeki sürekli taahhüt ve sorumluluk duygusunu ortaya koyuyor.

"Eskiden öğrencim olan, bugün ise deneyim ve itibarıyla öne çıkan bir uzman olan genö insanlara şefkat ve dostluk dolu selamlarımı gönderiyorum. Onlarla, Küba'da her vatandaşın katıldığı gönüllü çalışmalarda mutluluk verici işler çıkardık."

Havana, Mart 2002.

Şili'de, ABD destekli faşist darbenin ardından binlerce kişi tutuklandı, hapse atıldı, kayboldu, ülkelerinde veya yurtdışında öldürüldü. Bu sırada Elena Pedraza Küba'ya geldi. Buradan kadınlar için dünyanın desteğini toplamak için başka ülkelere de geçti. Ülkemizde, eğitim programının yanı sıra araştırmalarını da sürdürdü. Daha sonra, anayurduna dönerek oradan Küba'ya destek olmaya devam etti.

Birkaç gün önce mükemmel bir kitap geçti elime. Yazarı, rehabilitasyonun, fakirlere verilmeyen, pahalı ve seçkin bir hizmet olduğu ABD'nin bir vatandaşı olan Dr. Debra Rose. Küba'nın bu bilgilere ulaşması yasak. Uzmanlarımızın bilgi seviyesi yükselten bilgileri göndermeye devam eden Elena, yüzlerce farklı egzersizin bulunduğu bir dizi materyalle birlikte bu kitabı gönderdi.

Günümüzde rehabilitasyon, hayatta özel ve yeni bir anlam kazanıyor. İnsanoğlu, 30-35 yaşına kadar zeka ve fiziksel gelişimini artırıyor. Bu yaştan sonra, yirmi veya otuz yıl daha sağlıklı ve hareketli bir yaşam sürdürebiliyor, ta ki hayatın sönmeye başladığı son yıllara gelinceye dek. İnsanlar, yaşamlarının sonuna kadar kendilerine iyi bakmaya çalışıyor.

Bu hizmet, insanların ortalama 77 yıl yaşam süresi beklentisiyle doğduğu ülkemizde herkesin yararı içindir. Sadece 35-40 yaş altı yetişkinler veya kazazedeler değil, çocuklar da terapistlerin verdiği özel bakıma ihtiyaç duyar.

Polikliniklerde veya hastanelerde kurulan veya yurtdışında hizmet veren 600'den fazla merkezde yaklaşık on bin rehabilitasyon uzmanı çalışıyor. Bir yandan binlercesi giderek artan ihtiyacı karşılamak için eğitiliyor.

Elena Pedraza bugün 97 yaşında ve uzmanlık hizmetlerini danışman olarak sürdürüyor. Kendisi düşünce emekçisi, kadın ve komünist olarak güzel bir örnektir. Pedraza, kısa süre önce kaybettiğimiz Luis Corvalán, Volodia Teitelboim ve Gladys Marín ile hayatlarını düşüncelerine adayan ve bu uğurda can veren diğer insanlarla aynı partinin üyesiydi.

Yarım yüzyıl önce, imparatorluğa meydan okuyarak Sosyalist Devrim yolunda ilerlemeye başlayan bir halk adına, onların kazanımlarına ve teşkil ettikleri emsale şükranlarımı sunuyorum.

Fidel Castro Ruz

7 Ocak 2008, 17:12