DIŞ HABERLER İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın Irak ziyareti devam ederken iki ülke arasında 7 adet işbirliği anlaşması ve mutabakat anlaşması imzalandı.

Ahmedinejad'ın önceki gün başlayan ve dün sona eren Irak ziyareti sırasında imzalanan anlaşmalar eğitim, gümrük işlemleri, sigorta ve ulaştırma alanlarını kapsıyor ve ortak sanayi kentlerinin kurulmasını ve ortak sanayi projeleri geliştirilmesini öngörüyor.

Ahmedinejad dün basına yaptığı açıklamada "Ziyaret süresince 20 kadar program üzerine konuştuk ve toplantılar olumlu bir havada geçti. Bugün 7 anlaşma imzaladık" diye konuştu.

Ziyaretin basına yansıyan gündemini iki ülke arasındaki ekonomik ilişkiler oluştururken, yapılan anlaşmaların İran'ın Irak'taki siyasi ve ekonomik hakimiyetini pekiştireceğine işaret ediliyor. ABD'nin kuklası konumundaki Irak yönetiminin İran'la anlaşmalar imzalamasının ABD'nin onayı olmaksızın gerçekleşemeyeceği düşünülürken, İran Cumhurbaşkanı'nın ziyareti sırasında yapılan anlaşmalar, ABD'nin Irak'ta Tahran'la işbirliği yapmaya devam edeceği şeklinde yorumlandı.

BM'den üçüncü yaptırım paketi
ABD Irak sömürüsünden İran yönetimine pay aktarırken, başka alanlarda bu ülkeye yönelik baskıyı arttırmaktan da geri durmuyor.

BM Güvenlik Konseyi, hassas nükleer faaliyetlerini askıya almayı reddettiği için İran'a uygulanan yaptırımları daha da sertleştirdi.

Tahran hükümetine 15 aydır uygulanan ekonomik ve ticari yaptırımların daha da sıkılaştırılmasını öngören 1803 sayılı karar tasarısı, dün akşam yapılan oylamada, 15 üyeden 14'ünün oyuyla kabul edildi. Bu süreçte İran'a karşı ek yaptırımlar uygulanmasının yararı konusunda ikna olmadığını belirten Endonezya, çekimser oy kullandı.

ABD'nin desteğiyle Fransa, İngiltere ve Almanya'nın ortaklaşa hazırladığı karar tasarısında, 2006 Aralık'ında kabul edilen 1737 sayılı karar tasarısıyla getirilen yaptırımlar biraz daha sertleştiriliyor.

Yasaklılar listesi uzadı
İran'a uranyum zenginleştirme faaliyetlerini durdurması için üç ay süre verilen yeni tasarıda, İran'ın nükleer programıyla bağlantısı bulunan kişi ve kurumlar sıralanıyor.

Karar metninde, İran'a sivil veya askeri amaçlarla kullanılacak hassas teknolojik ürünlerin satışı yasaklanıyor, İran bankalarıyla ilişkilerde uyanık olunması isteniyor.

İran'a giden ve İran'dan gelen kargoların, yasak madde taşıdıklarından şüphelenilmesi halinde aranmasını öngören karar, ayrıca seyahat ve ticaret yasağına tabi tutulan 5 kişi ve 12 şirketten oluşan listeye 13 isim daha ekliyor.

İran'ın BM Büyükelçisi Muhammed Hazai, Konsey'in tutumunu protesto etti ve Konsey'i "bazı üyelerin isteklerine boyun eğmekle" suçladı. Tahran hükümeti, yeni karar tasarısını daha oylama yapılmadan reddetmiş ve tasarının, meşruiyetten yoksun olduğunu iddia açıklamıştı.

BM Güvenlik Konseyi, uranyum zenginleştirme faaliyetlerini durdurmadığı için İran'a karşı Aralık 2006 ve Mart 2007 tarihlerinde iki ayrı yaptırım kararı almıştı.

Tahran yönetiminin BM kararlarını dikkate almaması ve uranyum zenginleştirme faaliyetlerini sürdürmesi üzerine, Konseyin 5 daimi üyesi (ABD, İngiltere, Fransa, Çin ve Rusya) ile Almanya tarafından hazırlanan yeni karar tasarısını Güvenlik Konseyine sunulmuştu.

Rusya'dan şartlı destek
Rusya ise BM Güvenlik Konseyi'nde İran'a karşı alınan yeni yaptırım kararını şartlı olarak destekledi. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) Yönetim Kurulu'nda İran'ı eleştiren bir karar alınmasına karşı çıkan Rusya, "bu konuda ısrar edilmesi halinde kendilerinin de BM Güvenlik Konseyi'nde İran'a yeni yaptırım kararına olumlu oy vermeyeceğini" bildirdi.

Rusya Heyet Başkanı Grigori Berdennikov, AP'ye yaptığı açıklamada, Avrupa ülkelerinin, UAEK Yönetim Kuruluna bir İran karar tasarısı sunduklarını, ancak bu konuda Moskova'ya önceden hiç bir bilgi vermediklerini belirterek, "Bundan üzüntü duyduk" dedi. Berdennikov, Avrupa ülkelerinin bu karar tasarısından vazgeçmelerini de istedi.

Tahran: Karar hukuk dışı
İran yönetimi, BM Güvenlik Konseyinin yeni bir yaptırım kararı almasının konuyu "daha karmaşık ve içinden çıkılmaz" bir hale getireceğini savundu.

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) yönetim kurulu toplantısı için Viyana'da bulunan İran Atom Enerjisi Kurumu Başkan Yardımcısı Muhammed Saidi, burada yaptığı açıklamada, ülkesinin nükleer meselesinin çözümü için en iyi yöntemin "hukuk ve mantık çerçevesinde hareket etmek" olduğunu ifade ederek, "Bu konudaki bütün mantık ve hukuk dışı davranışlar, konuyu daha karmaşık ve içinden çıkılmaz bir hale getirir. Bunun da sorunun çözümüne hiçbir katkısı olmaz" dedi.

"İran'a karşı her türlü baskı, çözüm sürecine zarar verir" ifadesini kullanan Saidi, UAEK Başkanı Muhammed el Baradey'in son İran raporunun ve bu konudaki sözlü açıklamalarının nükleer programlarının barışçıl olduğunu teyit ettiğini savundu.