soL Türkiye’deki ikiyüzlü sermaye, yatırımlarını, eski Sovyet Bloku ülkelerinden sonra şimdi de Mısır’a yöneltti. Türkiye’nin Mısır Büyükelçisi Şafak Göktürk’ün geçtiğimiz günlerde yaptığı bir açıklamaya göre Mısır’a yatırım yapan Türk şirketi sayısı 67’ye ulaştı. Bunların toplam yatırım miktarı 1,2 milyar doları buluyor. Mısır’a yatırım yapmayı planlayan Türk şirketi sayısı ise bu rakamın neredeyse iki katı.

Yıllardan beri Türkiye'de sermaye birikiminin yetersiz olduğu ve bu yüzden de yabancı sermayeye ihtiyaç duyulduğunu söyleyen; birçok kamu kuruluşunun özelleştirme maarifetiyle yabancı tekellere peşkeş çekilmesine aracılık eden Türkiyedeki yatırımcılar, kendi biriktirdikleri sermayeyi de daha fazla kâr edebilecekleri ülkelere sevk ediyorlar. Böylece Türkiye, uluslararası şirketler tarafından bir pazar haline getirilirken, bugüne kadar Türkiye'de birikmiş sermayenin yurtdışına kaçışıyla, yabancı sermaye ve özelleştirme yanlılarının iki yüzlülüğü de açığa çıkıyor.

Mısır'daki işsizlik yüzde 25
Son günlerin gözde ülkesi Mısır’da işçilik ücretlerinin 100 doların altında olması ise sermaye sahipleri için bulunmaz Hint kumaşı. Ülkeyi 1981 yılından bu yana ABD’nin kuklası olan Hüsnü Mübarek yönetiyor. Dört yıl daha iktidarda kalması beklenen Mübarek, İsrail ile kurduğu yakın ilişkilerle de dikkat çekiyor. Mısır’ın ekonomisinde turizm gelirleri önemli bir rol oynarken, halk bu gelirlerden yararlanamıyor. Işsizlik oranı yüzde 25’lere ulaşmış durumda. Bu da emek yoğun sektörlerde ucuza çalışabilecek işgücü anlamına geliyor.

Türkiye’de işçilik maliyetleri Mısır’a göre daha yüksek. Öte yandan ABD başta olmak üzere diğer gelişmiş kapitalist ülkeler Türkiye’den yaptıkları ithalata kotalar koyuyorlar. Bunun yanı sıra Türkiye’yi idare edenlerin kendileri için yeni rant alanları peşinde koşması da işini tuzu biberi oluyor.

Daha “rekabetçi” yerlere gidiliyor
Peki bugün koşar adım Mısır’a giden yerli burjuvazi nasıl zengin oldu? Kendi sermaye birikimini yapamayan Türkiye burjuvazisi, yıllarca kamu kuruluşlarını ve kamu birikimlerini sömürerek zengin oldu. 1980 sonrasında gelişen özelleştirme hareketleri neticesinde kamu birikimi olan kârlı kuruluşlar tek tek bu zenginlere peşkeş çekildi. POAŞ, Tüpraş gibi kuruluşları bugün kuracak sermaye tabanına bile sahip olmayan yerli burjuvazi uluslararası tekellerle de işbirliği yaparak bu birikimi ele geçirdi. Mısır’da geçtiğimiz günlerde TemSA’nın bir fabrikasının temel atma törenine katılan Güler Sabancı, Türkiye’den bazı fabrikaların sökülerek başka ülkelere götürülmesine sıcak baktığını gazetecilere açıkladı. Özellikle tekstil sektöründe bu gelişmenin yaşanacağının altını çizen Sabancı, Türkiye’deki bu fabrikaların artık “rekabetçi” olamadığını kaydediyor.

Mısır’daki Türk firmalarından bazıları:

Mevcut yatırımı bulunanlar:
NILE-CORDSA (Partnership), CAMİŞ (yüzde 99 Türk), Türk-Yunan Serbest Bölge Firması, EVYAP EGYPT, AKSA EGYPT, Albayrak Dişçilik Malzemeleri, Tepe-Akfen, Şahinler Holding, Kipaş, Casa Gömlek, Taha Grup/LCW, Nergis Holding (toplam 67 firma)

Mağazacılık/parakendecilik/showroom, irtibat ofisi bulunanlar:
İstikbal, Beymen, Sarar, Mavi Jeans, Doğuş Otomotiv (Volkswagen Ticari Araçlarının Satış ve Servisi), Damat & Tween, Little Big, Balnak Lojistik, Eczacıbaşı-Esan, TEB-Bank Paribas Ülke Masası GAP Inc. Sourcing Firmasının Türkiye Bölümü, Arkas Lojistik

Müteahhitlik firmaları:
STFA, TAV, Aladdin Middle East Ltd.

Yatırım çalışmalarını tamamlamak üzere olan firmalar:
Şahinler (kapasite arttırımı 20–60 Milyon dolar), Hilteks (kapasite arttırımı 10 Milyon dolar), Ülker (ortaklık), Abalıoğlu (30 milyon dolarlık kendi yatırımına ek olarak Bourgel-Arap’ta 2 milyon metrekare bir alanda Türk firmaları için kümelendirme projesi yürütüyor), Atateks, Çalık Grubu’ndan GAP Güney Doğu Tekstil (Bourgel-Arap’ta 110 bin m2 alan aldı), TemSA (otobüs ve minibüs), Denge Tekstil (Denizli bölgesinde mukim 12 tekstil ile ilgili firma için showroom ve üretim imkanlarını yürütüyor), Öztay (ABBATE), Taha Grup/LCW (Bourgel-Arap’ta 60 bin metrekarelik alan aldı), Sanko Holding, Eczacıbaşı (seramik-kum madenciliği)

Fizibilite çalışması yapanlar:
Evyap (kapasite arttırımı), Eriş Giyim, Zorlu Grubu'nun tekstil bölümü, Vestel, BOSSA, Denizli Basma, DYO, Kimteks, Dinamo Tekstil, Ege Giyim Sanayicileri Derneği (Ege bölgesinde mukim 24 firma için üretim imkanlarını araştırıyor ve başlangıç itibariyle dokuz tanesi yatırım amaçladığını ifade etmiş), Yünsa ve ismi tespit edilemeyen bir grup şirketi, Akyiğit, Yeşim Tekstil, Aksa Jeneratör, Boydak –İstikbal, Zorlu Plastik-PVC, TEKNOSA, Yataş, Koton, Network/Fabrika, Kığılı, Seven Hill, Mithat, Doğtaş, İhlas Elektrikli ev cihazları, Sanko-İsko

Bankacılık:
Akbank, Garanti Bankası, TEB, Turkcell-Körfez Sermayeli Bir Grup Ortaklığı, Ziraat Bankası, Vakıflar Bankası (Türk yatırımlarında yaşanan artışın sonucu olarak dört Türk bankası da Mısır'da incelemelerde bulunuyor)

Diğer:
Turkcell (3. GSM operatörlüğü (ihalede başarısız) ve sabit hat özelleştirmesi) ile Globalstar da Mısır’da bulunan Türk firmaları arasında yer alıyor.