HABER MERKEZİ Türkiye ile İran arasında, Elektrik İşbirliği Anlaşması imzalandı.

Anlaşmaya Türk tarafı adına Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, İran tarafı adına da İran Elektrik Bakanı Perviz Fettah imza koydu. Anlaşmaya göre, her biri 2 bin MW kurulu güçte iki adet İran tarafında, bir adedi de Türkiye tarafında olmak üzere 3 adet termik elektrik santrali kurulacak.

Ayrıca İran tarafına toplam 10 bin MW gücünde hidroelektrik santralleri yapılacak. İki ülke arasında bulunan elektrik iletim hatları da güçlendirilecek. Elektrik iletim hatlarının güçlendirilmesi işi Türkiye Elektrik İletim A.Ş tarafından yapılacak.

Termik ve hidrolik santraller ise her iki ülkenin özel şirketleri tarafından yapılacak.

İran'da yapılacak santrallerde Türk şirketinin payı yüzde 49, İran şirketinin payı yüzde 51, Türkiye tarafında kurulacak santrallerde ise Türk şirketinin payı yüzde 51, İran şirketinin payı yüzde 49 olacak.

Gerçekçi bulunmuyor
Türkiye ile İran arasında bu yılın Temmuz ayında varılan mutabakatla başlayan süreçte anlaşmanın daha önce imzalanması bekleniyordu. Fakat mutabakatın ardından ABD'nin gösterdiği tepki ve Türkiye'ye dönük uyarıları nedeniyle süreç uzadı. Baştan itibaren, İran'la girilen bu işbirliğinde Türkiye'nin ABD'ye mesaj verme kaygısı güttüğü yorumları yapıldı. İran'la yakınlaştığı izlenimi vermeye çalışan Türkiye'nin ABD'ye özellikle Irak'la ilgili sözlerini hatırlattığı öne sürüldü. Anlaşmayı inceleyen birçok enerji uzmanı altına imza atılan taahhütleri şu an için gerçekleştirilebilir bulmuyor. Kendi enerji sektöründe büyük sorunlar bulunan Türkiye'nin İran'da santral kurulumuna katılması gerçekçi görünmüyor. Bunun yanında, İran'la bu boyutta iş yapıldığı takdirde gelebilecek ABD ambargosunu göze alabilecek bir Türk şirketi de bulunmuyor.

"Kağıt üzerinde kalmayacak"
Anlaşma sonrası düzenlenen basın toplantısında İran Elektrik Bakanı Fettah Türkiye ile İran arasında yapılan anlaşmanın kağıt üzerinde kalmayacağını savundu. Fettah, "Sayın Cumhurbaşkanımız Mahmud Ahmedinecad iki ülke ilişkilerinde hiçbir şekilde sınırlamanın mevcut olmadığını defalarca dile getirmiştir. Sayın Cumhurbaşkanı bu cümleleri çok nadir ülkeler hakkında söyler. Bazı çevreler hoşlanmayabilir, fakat ilişkilerimiz son derece gerçektir ve her geçen gün gelişmektedir" diye konuştu.

"Bu bir reaksiyon değil"
Bir gazetecinin "ABD'ye rağmen bu anlaşma işleyecek mi?" şeklindeki sorusu üzerine Bakan Güler, "Bu bir anlaşma, altına imza koyuyoruz, işleyecek tabii" yanıtını verdi.

Türkiye ile İran arasındaki yatırımların bugün başlamadığını da vurgulayan Güler, iki ülke arasındaki doğal gaz alışverişinin seneler önce başladığını, elektrik iletim hatlarının da seneler önce kurulduğunu belirterek, "Üstelik bizim de, onların da karşılıklı ihtiyaçları var. Bu noktada gayet tabii ki ülkemizin çıkarları her şeyin üstündedir. Bu çalışma bir reaksiyon olarak kesinlikle ele alınmamalı, bu bir aksiyondur" diye konuştu.

"Rahatsız olanlar da gerçekleri kabullenecekler"
"ABD'nin açık tavrı düşünüldüğü zaman anlaşmanın hayata geçip geçmemesi konusunda İran tarafı bir endişe duyuyor mu?" sorusu üzerine İran Elektrik Bakanı Fettah, şunları söyledi:

"Açıklamamda da belirttiğimiz gibi bazı çevreler bu gelişmelerden rahatsız olabilirler. İran ve Türkiye son derece bağımsız ve son derece güçlü ülkeler. Yapılan anlaşmalar da iki ülkenin halklarına ve devletlerine yönelik. Yani kazan-kazan şeklinde bir anlaşma devam ediyor. Yapılan anlaşma ve ikili ilişkilerimizin gelişmesi herhangi bir çevreye zarar verecek mahiyette değildir. Tabii ki bazı çevreler bu ilişkilerin gelişmesinden rahatsız olabilirler, ama onlar da gerçekleri kabullenecekler."

"Ambargoya hazırlıklıyız"
Doğal gaz fiyatı nedeniyle Türkiye ile İran arasında başlayan tahkim sürecinin hatırlatılması üzerine Güler, konunun Petrol Bakanını ilgilendiren bir konu olduğunu, ticari ilişkilerde de her zaman bu tür konuların olabileceğini, fakat tüm sorunların hukuk çerçevesinde çözüleceğini kaydetti.

Bir gazetecinin ABD'nin İran'da iş yapan şirketlere karşı ambargo uygulayacağını belirterek, "Orada yatırım yapacak şirketlerimize yönelik bir ambargo olabilir mi, buna hazırlıklı mısınız?'' şeklindeki sorusu üzerine Enerji Bakanı Güler, "Gayet tabii hazırlıklıyız, bunları biliyoruz" yanıtını verdi.