HABER MERKEZİ Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Aralık ayı hane halkı işgücü anketi sonuçlarını açıkladı. Ankete göre 2008 Ocak ayındaki işsizlik oranı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0.3 puanlık artış göstererek yüzde 11.3 seviyesinde gerçekleşti.

İstihdam veri tabanı da değiştirildi
Veri tabanını değiştirerek kişi başına düşen milli gelir rakamlarının açıklayan TÜİK bu kez aynı veri tabanı ile istihdam verilerini açıklamış oldu. Hatırlanacağı üzere değiştirilen veri tabanı nedeni ile kişi başına düşen milli gelir 1750 dolar artırılmış, büyüme rakamları ise olduğundan büyük belirlenmişti.

İşsizlik oranları, her ay düzenlenen hane halkı işgücü anketleri aracılığıyla belirleniyor. Açıklanan yöntemde kullanılan anket, 37 bin 241 hanede yaşayan 15 ve daha yukarı yaştaki toplam 85 bin 910 fertten oluşan bir örneklemden oluşuyor. İşsizlik anketleri geçmişte genel nüfus sayımı projeksiyonları esas alınarak yapılırken, son yapılan hane halkı işgücü anketi sonuçları ise yeni nüfus projeksiyonları hazır oluncaya kadar, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminden (ADNKS) elde edilen toplam nüfusa dayalı olarak belirlendi. Buna göre, TÜİK ulusal ölçekte çeşitli ekonomik göstergelerin hesaplanması için nüfus tahmininde bulunuyor. 2007 için TÜİK’in nüfus tahmini 73 milyon 875 bin olurken, ADNKS ile belirlenen nüfus 70 milyon 586 bin 256 olarak açıklandı. Önceki yönteme göre 3,288,744 kişilik azalış işsiz sayının mutlak olarak azalmasına yol açarken bunun işsizlik oranını etkilemeyen bir faktör olduğu belirtildi. TÜİK de her ne kadar bu olguyu açıklasa da yine de mutlak rakamları bol bol karşılaştırarak verileri açıklamayı tercih etti.

Esas işsizler işgücüne dahil edilmeyenler
İstihdam verilerinin en çarpıcı noktasını ise artık iş bulmaktan umudunu kesenlerin ve mevsimlik işçilerin "işsiz" olarak değerlendirilmemesi ve işgücüne dahil edilmemeleri oluşturuyor. Ocak ayı verilerine göre işgücüne katılmayan, artık iş bulmaktan umudu kesenlerin sayısı 1 milyon 963 olurken, istatistiklerde baz alınan işsiz sayısı 2 milyon 567 bin olarak belirlendi. Dolayısıyla işsizlik rakamlarında ihmal edilen iş bulma umudunu kesen veya aktif iş aramayan ve bu nedenle istatistiklere dahil edilmeyen işsizlerin sayısı, umutlu olduğu için istatistiklere dahil edilenlerin yüzde 77’si seviyesine ulaştı. Hesaplamaya bu kişilerin ve yalnız mevsimlik çalışan işsizlerin katılması durumunda Ocak ayı işsizlik oranı yüzde 20.5’i buluyor

2 milyon tarım işçisi artık işsiz
2002 ile 2007 yılı istihdamın sektörel dağılımı analiz edildiğinde bir diğer önemli değişim tarımdaki istihdamının azalması olarak görülüyor. Ocak dönemi TÜİK verilerine göre de en çok istihdam azalışı tarımda gerçekleşiyor. Ocak 2008 döneminde istihdam edilenlerin yüzde 23.2'si tarım, yüzde 21.4’ü sanayi, yüzde 5.1’i inşaat, yüzde 50.3'ü ise hizmetler sektöründe yer alıyor. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, tarım sektöründe istihdamın payının 2.3 puan azaldığı, buna karşılık sanayi sektörünün payının 1.1 puan, inşaat sektörünün payının 0.1 puan, hizmetler sektörünün payının ise 1.2 puan arttığı görülüyor.

2002’de 7 milyon 458 bin kişi tarımda istihdam edilirken 2007 yılında bu sayının 4 milyon 676 bine düşmesi tarımı tasfiye eden politikaların bir sonucu olarak değerlendiriliyor. Buna göre artık yaklaşık 2 milyon kişi tarım sektöründe çalışamıyor. Tarım dışına çıkan işgücünün ise diğer sektörlerde iş bulma koşulları yaratılmış değil.

Ekonomi tıkırında ise iş bulma umudunu yitirenler neden artıyor?
İşsizlik verileri, işsiz sayısının iş gücü sayısına bölünmesi aracılığıyla hesaplanması belli sorunları beraberinde getiriyor. TÜİK’in baz aldığı iş gücü verilerinde aşağıdaki grupların işgücüne dahil edilmemesi işsizlik verilerinin olduğundan düşük çıkmasını sağlıyor.

- İş bulma ümidi olmayanlar ve diğer iş aramayıp çalışmaya hazır olanlar,
- Mevsimlik işçiler,
- Ev kadınları,
- Öğrenciler,
- Emekliler,
- Çalışamaz halde olanlar,
- İşgücüne dahil olmayan yüzde 8.4’lük “diğer” grubu.

AKP dönemi boyunca ise toplam iş aramayıp, çalışmaya hazır olanlar ve işsizlik oranı hesaplamalarına dahil edilmeyenler ise yüzde 77 artarak 1 milyon 20 binden 1 milyon 805 bine çıktı. Bunların içinde iş bulma ümidi olmayanlar 2002’de 73 bin kişiyken 2007 yılında yüzde 778 artarak 641 bin kişiye ulaştı.

Eşitsizlikler artıyor
Kadın ve erkeğin işgücüne dahil olma oranı incelendiğinde ekonomik faaliyetlerin dışına atılan kesimin başında kadınların geldiği de elde edilen verilerde çarpıcı bir şekilde öne çıkıyor. 2007 verilerine göre erkeklerin işgücüne dahil olma oranı yüzde 71.3 iken kadınlarda bu oran yüzde 24.8 olarak hesaplandı. Verilere göre, 11 milyon 801 bin ev kadını bulunuyor.

İşsizlik açısından da eşitsizlikler de şu şekilde değerlendirilmekte; 2002-2007 dönemi incelendiğinde erkekler arasında işsizlik azalırken (yüzde 0.7’den yüzde 9.8’e) kadınlar arasında işsizliğin arttığı (yüzde 9.4’ten yüzde 10.3’e) görülmektedir.

1 milyon çocuk işçinin varlığı, iki kişiden birinin kayıt dışı çalışması ise istihdam verilerinin tam olarak yansıtamadığı gerçekler olarak karşımıza çıkıyor.