Bolivya'nın sosyalist Devlet Başkanı Evo Morales'in önerdiği anayasa taslağı Kurucu Meclis tarafından önceki gün onaylanırken ülkedeki sınıfsal kutuplaşmalar da şiddetlenmeye başladı. ABD yanlısı muhalefetin huzursuzluk yaratma girişimine karşın Morales'e dünya komünist hareketinden destek geldi.
DIŞ HABERLER Bolivya Kurucu Meclisi 2008 yılında referanduma sunulacak olan anayasa taslağını kabul etti. Taslak Kurucu Meclis'te önceki gün ınaylanırken köylüler, maden işçileri ve yerli halktan oluşan binlerce kişilik bir grup binanın dışında bayraklarla meclisi ve taslağı desteklediklerini gösterdi.
Muhalefetin anayasa reformunun boykot etmesi nedeniyle 255 milletvekilinden sadece 164 kişi oylamaya katılırken 153 milletvekili anayasa lehinde oy verdi. Anayasanın kabulü özellikle yerliler arasında sevinçle karşılanırken Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales sonucun yerliler ve halk hareketi için büyük mutluluk anlamına geldiğini ifade etti.
Bolivya'nın şu anki anayasası askeri bir darbeyle iktidara gelen ve sonra devlet başkanı olarak seçilen Rene Barrientos Ortuno'nun hükümeti tarafından 1967'de kabul edilmişti. Çoğu diktatörlük dönemlerinde olmak üzere düzinelerce kez değiştirilen Bolivya anayasası ilk defa halk tarafından seçilmiş bir meclis tarafından yeniden düzenlendi. Anayasa reformu, 2003-2005 çalkantı döneminde iki hükümeti düşüren ve sonunda Morales iktidarına yol açan halk hareketinin en önemli taleplerinden birini oluşturuyor.
Anayasa metni Morales'e ulusal kaynakları kontrol etmek ve yerli halka, üzerinde yaşadıkları topraklara sahip çıkma imkanı tanırken anayasanın kabulüyle kongre feshedilerek tek bir meclisle çalışmaya devam edilecek ve ülkenin bayrağı yerli motifin yer aldığı bir bayrakla değiştirilecek.
Muhalefetin rahatsızlığı arttı
Morales'e ve onun anayasa değişikliği paketine karşı olan ve Sucre'de merkezli muhalifler Sucre'nin anayasada "kurucu başkent" olarak değil de sadece "Bolivya'nın başkenti" olarak geçmesini eleştirdi. Muhalefetin yanı sıra Sucre halkı da, başkentin ve meclisin eskisi gibi Sucre'de konuşlanmasında ısrarında devam ederken oylamaya kadar geçen sürede muhalefet ve hükümeti destekleyenler arasında şiddetli çatışmalar yaşandı. Ülkenin en zengin 6 eyaletinde anayasaya karşı yürütülen boykotların temel nedeni reformların yerli halka ön plana çıkarması ve Morales'in kendini yeniden seçtirmeye çalışması suçlamaları yatıyor.
Zengin beyazlardan oluşan muhalefet Morales'i Venezuela devlet başkanı gibi ömür boyu liderliğe soyunduğunu iddia ederek suçlarken, önceki gn Kabul edilen anayasa metninde başkanın kesin olarak yeniden seçileceğine dair bir ibare yer almıyor. Iddiaların aksine Morales bir 10 yıl daha başkanlık yapıp yapmayacağını gelecek ay içinde yapılacak seçimlerin belirleyeceği ifade edildi.
Merkez sağdan muhalefet lideri Ricardo Pol süreci "anayasal sapkınlık" olarak nitelendirirken Morales'in anasaya taslağı onaylanmadığı takdirde erken seçime gitme tehdidi savurduğunu iddia etti. Muhalifler sürecin diktatörlüğe doğru yol aldığını ve iç savaş çıksa bile buna izin vermeyeceklerini bildirdi. Meclisteki oylama sonuçları açıklandıktan sonra 200 kadar muhalif sokağa çıkarak protesto gösterisi yaptı. Bu sırada yakıt ikmali için ülkenin kuzeybatısında bulunan havaalanına iniş yapan Venezuela'ya ait askeri bir uçak taşlandı.
Muhalfiler yeni anayasanın yazılması sürecinde de sokakta şiddetli çatışmalara neden olmuş ve delegelerin anayasa taslağı üzerinde çalıştığı Sucre kentinde polisle protestocular arasında meydana gelen çatışmalarda en az 60 kişi yaralanmış ve 3 kişi hayatını kaybetmişti.
Protestocular, ülkenin başkentinin Morales'in kalesi olan La Paz'dan, sömürge döneminin başkenti olan Sucre kentine alınmasını talep ediyor. Diğer yandan, Morales'in destekçileri, ABD'yi ülkedeki istikrarı bozmak için muhalif gruplara fon akıtmakla suçluyor.
Dünya komünist partileri Morales'i destekliyor
Aralarında Türkiye Komünist Partisi'nin de bulunduğu dünya komünist partilerinin kamuoyuna sunduğu çağrı metninde ise Bolivya'daki ilerici sürecin oligarşi, ABD ve bazı Avrupalı güçler tarafından yürütülen bir kampanyayla engellendiği ifadesine yer verildi. Halkın taleplerine yanıt olarak üretilen yeni anayasanın getirdiği değişikleri bloke etmeye çalışan bu güçlerin hedeflerine ulaşmak için silah da dahil her yolu kullandığı vurgulandı.
Sosyalizme Doğru Hareket Partisi (MAS) başta olmak üzere ülkedeki tüm ilerici güçlerin Morales'in arkasında olduğu belirtilen açıklamada çağrı metnine imza atan tüm komünist partiler olarak ABD destekli muhalefet hareketinin kınandığı duyuruldu. Bolivya halkıyla dayanışma içinde olduklarını belirten komünist partiler metinde şu ifadelere yer verdi. "Muhalefetteki güçlerin ulusal ve uluslararası düzeyde açık bir şekilde kınanması, izole edilmesi ve mağlup edilmesi acil bir görevdir. Darbe planlarına karşı mücadele eden Bolivya halkının ve ilerici güçlerinin yanındayız; oligarşinin entrikalarına karşı oluşturulan halk ve hükümet cephesini destekliyoruz. Tüm ilerici güçleri antiemperyalist güçlerle ve Bolivya halkıyla dayanışma hareketine çağırıyoruz."
Avrupa hayali ile ölüme gittiler | |
İzmit'teki insanlık dramı sürüyor | |
Yörsan işçisi kararlı | |
Küba insan hakları sözleşmelerini imzalıyor |