17 Kasım 2006, Cuma
ABD’nin Irak’tan kaçış yollarını aradığı bir zamanda gerçekleşen Maliki-Erdoğan buluşması, ABD’nin yarattığı boşluğu dolduracaklar arasında Türkiye’nin de olacağını gösterdi.
soL Irak Başbakanı Nuri El Maliki'nin haftalardır beklenen Türkiye ziyareti dün gerçekleşti. Maliki ve Başbakan Erdoğan arasında gerçekleşen görüşmenin ardından yapılan açıklamalarda Irak'taki durumla ilgili önemli mesajlar verildi. ABD'nin Irak'tan çekilmesi ve komşu ülkelerin Irak'ta daha çok sorumluluk almaları tartışmalarının gölgesinde gerçekleşen buluşma sonrasında tarafların yaptıkları açıklamalar, Türkiye'nin Irak'ta başta askeri meseleler olmak üzere birçok alanda daha çok sorumluluk alacağını gösteriyor.
"Irak ordusunu eğitmeye hazırız"
Görüşme sonrasında iki lider tarafından düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'nin Irak ile daha yakın bir işbirliği içerisinde olmayı hedeflediğini söyledi. Erdoğan, Irak'ın mevcut sorunları karşısında komşu ülkeler ile daha yakın işbirliği arayışında olması gerektiğini vurguladı. Irak güvenlik güçlerinin eğitiminin iki ülke arasındaki işbirliği için önemli olduğunu söyleyen Erdoğan, "Askeri alanda olsun, polis kuvvetleri noktasında olsun kendilerine 'Eğitmeye hazırız' dedik" açıklamasında bulundu.
Kerkük'ün statüsü
Erdoğan'ın basın toplantısında ağırlıklı olarak vurgu yaptığı bir diğer noktayı da Kerkük'ün statüsü oluşturdu. 2007 yılında düzenlenmesi öngörülen ve Kerkük'ün Kürt yönetimine bağlanıp bağlanmayacağını tayin edecek referanduma değinen Erdoğan, Kürt yönetimine de göndermede bulundu. Erdoğan şöyle konuştu:
"Demografik yapıyı değiştirmek suretiyle, Kerkük'ü belli bir etnik unsurun egemenliğine alma girişimleri hayra alamet değildir, bir sıkıntı kaynağıdır. Herhangi bir hileye başvurulmadan, Kerkük özel bir mutabakat formülü ile çözüme kavuşturulmalı ve özel bir statüye tabi tutulmalıdır. Onun için de Kerkük'te Arabıyla, Kürdüyle, Şiasıyla, Sünnisi, Türkmeni, Süryanisi bunların hepsini kapsayacak şekilde bir plan ortaya konulmasında fayda var."
Konuşmasında sık sık "Irak'ın bölünmesinin karşısındayız" mesajı veren Erdoğan'ın, bölünme konusunda Kuzey Irak Kürt yönetiminin olası bir bağımsızlık ilanından çok Kerkük'ün statüsüne vurgu yapması dikkat çekti. Türkiye uzun süredir Irak'ın ABD planları doğrultusunda bölünmesine ilişkin ciddi bir itirazda bulunmuyor. ABD'nin Irak'tan askerlerini çekeceği ancak işgale tam anlamıyla son vermeyerek Kuzey Irak'taki üslere yerleşeceği belirtiliyor.
"Müteahhitlerimizle Irak'tayız"
Irak'ın yeniden yapılandırılmasında Türkiye'nin daha çok rol alacağını da vurgulayan Erdoğan, "Bundan sonraki süreçte de Irak'ın alt yapı-üst yapı tüm çalışmalarında tüm müteahhit firmalarımızla orada olabileceğimizi ifade ettik" diye konuştu.
Irak ve Türkiye arasında zamanla ikinci ve üçüncü sınır kapılarının açılmasının da gündeme gelebileceğini söyleyen Erdoğan, "Her alanda gıdaydı, ilaçtı, akaryakıttı, ulaşım noktasındaki araçlarımızın girişinin daha da rahatlayacağı bir zeminin oluşmasını da kendileriyle görüştük" dedi.
Maliki'den PKK mesajları
Erdoğan ile birlikte yaptığı basın toplantısında söz alan Maliki ise, daha çok PKK gündemi ve işbirliği konuları üzerine açıklamalarda bulundu.
"Türkiye'nin güvenliği bizim için önceliktir" diyen Maliki, "Bunu anayasal zorunluluk olarak görüyoruz" şeklinde konuştu. PKK'nin kendi topraklarını Türkiye'ye zarar vermek için bir üs olarak kullanmasının önüne geçeceklerini söyleyen Maliki, Türkiye'nin güvenlik alanındaki işbirliği önerilerine yeşil ışık yaktıkları mesajını verdi.
"Çeşitli saldırılara ve meydan okumalara karşı güvenlik alanında işbirliği yapmalıyız" diyen Maliki, "Bu işbirliği yalnızca güvenlik alanını değil, diğer alanları da kapsamalı" diye ekledi. Maliki, güvenlik, enerji, su ve ticaret dosyalarının bu ziyaretinde ele alınacağını söyledi.
Maliki ayrıca, komşuluk ve tarihten gelen dostluğun, Türkiye ile Irak'ın siyasi, ekonomik ve ticari konularda birlikte hareket etmesini zorunlu kıldığını vurguladı.
