Latin Amerika'nın inceldiği yer
17 Kasım 2006, Cuma
HABER MERKEZİ ABD ve anti-emperyalist güçlerin mücadele alanı haline gelen Nikaragua, hararetli seçim tartışmaları sırasında bile gündem kalabilen kanal projesini tartışıyor. Kuzeydeki Panama Kanalı’na alternatif olarak tasarlanan Nikaragua Kanalı’nın inşa edilmesi halinde Nikaragua’nın bölgedeki stratejik öneminin hızla artacak.. Ancak kanalın bir ABD projesi olarak mı ortaya çıkacağı, yoksa Nikaragua’nın kontrolünde Latin Amerika halklarının bütünleşmesine mi hizmet edeceği süreç içinde belli olacak.
Ülke içindeki nehirleri ve Nikaragua Gölü’nü takip ederek Atlantik Okyanusu’nu Pasifik’e bağlaması düşünülen kanalın inşası, 19’uncu yüzyıl boyunca ABD’li sermayedarların projeleri arasındaydı. Ancak 20’nci yüzyıl başlarında Panama Kanalı’nda karar kılınması, Nikaragua alternatifinin uzun bir süre rafa kalkmasına neden oldu. Ancak özellikle son yıllarda yük gemilerinin tonajında ve sayısında yaşanan artış Panama Kanalı’nın yetersiz kalmasına yol açtı. Her ne kadar Panama’da geçtiğimiz ay yapılan bir halk oylaması sonucunda Panama Kanalı’nın genişletilmesine karar kılındıysa da, gemi taşımacığı sektörünün hızla büyümesi, Orta Amerika’da ikinci bir kanal açılmasını bir kez daha olası bir proje haline getirdi.
Yapılması planlanan Nikaragua Kanalı'nın yapım süresinin 12 yılı, maliyetinin ise 18 milyar doları bulacağı tahmin ediliyor. Nikaragua’nın ekonomik gücünü kat kat aşan kanal inşaatının yabancı özel firmalara ve girişimlere “yap-işlet” sistemiyle verilmesi, Nikaragua devletinin ise kardan pay alması öngörülüyor.
Projenin bölgesel önemi
Panama Kanalı’nın genişletilmesiyle beraber Nikaragua Kanalı’nın inşasının da en çok Çin'le petrol ticaretini geliştirmek isteyen Venezuela’nın yararlanacağı, geniş kanalların dev petrol tankerlerinin geçişine izin vereceği belirtiliyor. Halihazırda Panama Kanalı’nın işletmesini elinde bulunduran Çin’in kanalların genişletilmesinden ve yüksek tonajlı gemilerin geçiş yapabilmelerinden büyük fayda sağlayacağı, bu yolla sadece Kuzey ve Güney Amerika’yla değil, Avrupa’yla da ticaretini arttıracağı düşünülüyor. Bu nedenle Çin’in adı kanalın olası finansörleri arasında geçiyor. Buna karşın bölgedeki deniz trafiğini kontrol etmeye büyük önem veren ABD’nin de kanalın yapımıyla ilgilendiği biliniyor.
Ancak inşa edilmesi halinde kanal en çok Nikaragua’yı etkileyecek. Olası bir Nikaragua Kanalı, yalnızca inşaatı sırasında bile, ülkeye ciddi bir ekonomik canlılık getirmenin yanı sıra, Nikaragua’nın bölgedeki siyasi önemini de arttıracak.
Kanal projesi, muazzam maliyetine ve çevreye vereceği zararlara karşın, Nikaragua’daki belli başlı tüm partilerden kabul görüyor. Yeni devlet başkanı Daniel Ortega’nın seçim programı da Nikaragua Kanalı’nın yapımına tam destek veriyor. Programda kanalın Nikaragua ekonomisine önemli bir katkı sağlayacağı, pek çok insana iş ve aş vereceği belirtiliyor. Buna karşın, FSLN seçim programı, kanalın kontrolünün Nikaragualıların elinde kalması gerektiğini vurgulamayı da unutmuyor.
Diğer sayfalardan başlıklar
