www.soL.org.tr
Yapılmışı yapılmamışıyla otoyollar sermayeye açılıyor
29 Mayıs 2008, Perşembe

Otoyolların işletme mantığına teslim edilmesine yol açan yasa tasarısı kabul edildi. Unakıtan şirketleşecek karayollarının kazaları azaltacağını iddia etti ve köprüler için de satış çalışmalarına başladığını ilan ederken tasarı yap işlet devret ile özel sektör tarafından yeni otoyollar yapılmasının önünü açıyor.

resim

HABER MERKEZİ TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu'nda, otoyollar ve üzerindeki hizmet tesisleri ile köprülerin özelleştirilmesini öngören kanun tasarısıyla işletici şirketler otoyollar üzerindeki her hakka sahip olacak. İşletici şirket tarafından işletilen otoyollarda, şehir geçişleri güzergahının veya karayolunun şehir ile bağlantı ve ilişkilerinin değişiminde, işletici şirketin görüşü alınacak.
Otoyol yapımı, bakımı ve işletilmesi Karayolları Genel Müdürlüğü veya görevlendirilmiş şirket veya şirketlerce ya da otoyol işletme hakkı verilmiş işletici şirket veya şirketlerce yürütülecek. Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun hükümleri de saklı olacak.

Otoyol oluşturulması kapsamında kamulaştırma hakkı Karayolları Genel Müdürlüğü`nde kalacak ancak ve işletme hakkı devir sözleşmelerinde, kamulaştırma bedelinin tamamen veya kısmen şirketçe ödenmesi hususu hükme bağlanabilecek. Kamulaştırma bedeli şirketler tarafından ödendiği takdirde şirket lehine işletme hakkı devir sözleşmesi süresiyle sınırlı olmak üzere işletme hakkı verilecek

Kanun tasarısında otoyol için ayrılmış veya kamulaştırılmış saha içinde sadece Karayolları Genel Müdürlüğü`nün izniyle tesis kurulabileceği veya kurulu faaliyetler dışında tesis kurulmasının yasaklanacağı belirtilmiş ancak işletme hakkı verilen otoyollarda kurulacak tesis veya yapılacak faaliyetler sözleşmeyle düzenleneceği sabitlenmiş. Bu durumda işletici şirketler otoyol yapımı, bakımı ve işletilmesi ile görevlendirilen şirketler, otoyollar üzerinde otel, motel, lokanta, akaryakıt istasyonu, tamirhane ve Karayolları Genel Müdürlüğü'nün uygun gördüğü benzeri hizmet tesislerini yapabilecek. 

Karayolları Genel Müdürlüğü artık daha az çalışacak
Karayolları Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında kanunda ayrıca genel müdürlüğünün görev tanımları da özelleştirmeye uygun bir kılıfa sokulmuş.

Karayolları Genel Müdürlüğü görevleri arasına, köprüleri işletmek de alınırken, "Otoyolların, köprülerin ve bunlarda bulunan işletme ve bakım tesisleri ile hizmet tesislerinin ve diğer mal ve hizmet üretim birimleri ile varlıklarının yapımını ve/veya işletilmesini ve/veya bakımını yapmak, yaptırmak, devretmek ve denetlemek" de ekleniyor.

Yani Genel Müdürlük bu işler arasında sadece denetleyici olarak görev alacak.

Otoyollar şirket gibi işletilecek
Kanun tasarısında "İşletme hakkı verilen otoyolların sözleşme süresince ücretli otoyol vasfı korunacak" ifadesi yer alırken ücretlerdeki artışta da sözleşmenin esas alınması kararlaştırıldı.

İşletme hakkı verilen otoyollardan geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden de, işleticiler geçiş ücreti ile birlikte geçiş ücretinin 10 katı tutarında ceza tahsil edebilecek

Unakıtan'ın örnekleri Rusya ve Çin
Maliye Bakanı Kemal Unakıtan da özelleştirme ilgili yaptığı açıklamada özelleştirmeden sonra "kazalar azalmaya başladı" denileceğini iddia etti. Türk halkının da daha güvenli ve iyi yollarda seyahat etmeye hakkı olduğunu belirten Unakıtan, Rusya ve Çin`in de özelleştirmede önemli adımlar attıklarını hatırlattı. Unakıtan, "Komünist dediğin zaman, akla Çin geliyor. Çin, dünyanın en büyük özelleştirmelerini yapıyor. Çin'in nasıl özelleştirme yaptığını dinlerken, ağzımız açık kalıyor ama dünyanın da en büyük ekonomisi haline geliyor" diye konuştu.

Avrupa'da da tüm karayollarının özelleştirildiğini ifade eden Unakıtan popülist yaklaşımı da eksik olmadı. Unakıtan, "Oraya gittiğin zaman, ‘Ah benim memleketimde de böyle olsun' diyorsun" dedi.    

Kimse gücenmemiş...
Türkiye'nin özelleştirmede çok büyük yol aldığını, "olsun mu, olmasın mı" tartışmalarını geride bıraktığını ifade eden Unakıtan, "Bugün milyarca dolarlık özelleştirme yapıldı. Bir kişi çıkıp ‘benim hakkım yendi' diye ne mahkemeye ne bize müracaat etti. Bunu gururla söylüyorum" diye konuştu.

Köprüler de satışa çıkacak  
Unakıtan, ülkenin geçirdiği ekonomik yapılanma ve değişim süreci nedeniyle Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet köprülerinin özelleştirileceğini bildirdi. Unakıtan ayrıca boğazlardan geçişte elde edilen rakamları da belirterek köprü için alıcılara pazarı da açmış oldu.  Bakan, geçen yıl, otoyollar ve Boğaz köprülerinden, yaklaşık 303,1 milyon aracın geçtiğini, bunun karşılığında 641,5 milyon YTL brüt gelir elde edildiğini belirtti.

yazici   mail